Samochody hybrydowe
Samochody hybrydowe to aktualnie jeden z najmocniej rosnących w siłę typów aut osobowych, jeśli dzielimy je ze względu na rodzaj jednostki napędowej. Hybrydę różnego typu w swojej ofercie posiada całe mnóstwo, jak nie praktycznie każdy producent i ta technologia znajduje wykorzystywanie w wielu samochodach od konstrukcji miejskich po wyczynowe auta przeznaczone do wyścigów.
Samochody hybrydowe - historia
Samochody hybrydowe mają znacznie dłuższą historię niż mogłoby się to wydawać. Pierwsze technologie tego typu pochodzą bowiem z 1900 roku, a to oznacza, że są jeszcze z XIX wieku podczas gdy my znajdujemy się aktualnie w XXI. Jako pierwszy hybrydę stworzył Ferdynand Porsche i w kolejnych latach powstawały różne prototypy korzystające z prądu oraz silnika spalinowego.
Fundamenty pod nowoczesne hybrydy zaczęto tworzyć jednak dopiero w latach 60. XX wieku. Wtedy powstał system odzyskiwania energii z hamowania, który pełni wręcz kluczową rolę w działaniu wielu hybryd. Został on opracowany w 1967 roku przez AMC, czyli American Motors Corporation. W kolejnych latach powstawały różne prototypy takie jak Opel GT, czy też Audi Duo. Na masową produkcję trzeba było jednak poczekać aż do końca XX wieku. Za pionierów technologii hybrydowych uznaje się oczywiście Toyotę, która bardzo intensywnie pracowała nad ich rozwojem.
Dla współczesnych hybryd rok 1997 jest jak rok narodzin, gdyż wtedy Toyota rozpoczęła seryjną produkcję Toyoty Prius, najbardziej znanej hybrydy na świecie, która przetarła szlaki wszystkim dziś obecnym samochodem. Niedługo po Toyocie swoją hybrydę na rynek wypuściła również Honda, której model Insight zadebiutował w 1999 roku.
Na samym początku hybrydy sprzedawano przede wszystkim w Japonii i Stanach Zjednoczonych, lecz aktualnie stanowią one coraz większa część europejskiego rynku. Spory udział w tym ma oczywiście Toyota, która przez lata rozwinęła swą gamę na tyle, że w ofercie tej marki i należącego do niej Lexusa znajduje się ponad 40 modeli hybrydowych, a ich łączna sprzedaż na całym świecie w 2020 roku przekroczyła 15 milionów egzemplarzy. Polska przyczyniła się z kolei do sprzedania przez Toyotę 100 tysięcy hybryd.
Ważnym momentem w historii rozwoju samochodów hybrydowych było zainteresowanie się tą technologią przez większą liczbę producentów. W 2004 roku wiele patentów od Toyoty zakupił Ford, który opracował własny napęd hybrydowy, a w kolejnych latach napęd tego typu w swoich samochodach zaczynało wykorzystywać Audi, Hyundai, Mercedes, Porsche, Volkswagen, Peugeot czy nawet Renault, które chwaliło się w poprzednim roku, że ich nakłady na technologie hybrydowe są już tak wielkie jak te Toyoty. Trzeba tu jednak pamiętać o tym, że Toyota pracowała nad nimi kilkanaście lat dłużej, więc Renault to jeden z liderów pod względem wydatków w ostatnich latach.
W tym momencie samochód hybrydowy znajdziemy w ofercie praktycznie każdego producenta. W gamie Toyoty znaczna większość ma dostępną jednostkę hybrydową, europejska oferta Hondy niebawem będzie oparta jedynie o hybrydy i jedynym autem bez takiego silnika będzie Honda Civic Type R, czyli jeden z najszybszych przednionapędowych samochodów świata. Intensywnie hybrydy wprowadza także Audi, Hyundai, Kia, Peugeot, czy nawet BMW i Mercedes.
Spory wkład w rozwój hybryd ma Unia Europejska. Ustala ona bowiem regularnie nowe normy emisji spalin, które sprawiają, że producenci muszą bardzo intensywnie kombinować by nie płacić ogromnych kar, a jednocześnie nadal oferować klientom ich ulubione modele. W tym celu bardzo pomagają hybrydy, które emitują znacznie mniej spalin i w tej kwestii szczególnie pomagają hybrydy plug-in określane też skrótem PHEV. Tutaj może jednak dojść do pewnych kontrowersji.
Przed hybrydami może być dość trudny okres. Szykuje się bowiem spora afera, którą można porównać nieco do dieselgate, czyli Afery Volkswagena. Nie będzie ona jednak tak gigantyczna. Chodzi o to, że jak się okazało samochody hybrydowe zaniżają kilkukrotnie wyniki emisji spalin i w szczególności średniego spalania, co można łatwo stwierdzić obserwując wyniki testów WLTP. Mówią one zazwyczaj o zużyciu znajdującym się w przedziale 1-3 litra na 100 kilometrów, co jest po prostu wręcz niemożliwe. Unia Europejska zamierza się więc przyjrzeć metodzie testowania hybryd PHEV, które mocno zyskują na tym, że znaczną część testu mogą przejechać w trybie bezemisyjnym, gdy takie ich wykorzystanie w życiu codziennym byłoby po prostu bardzo niepraktyczne.
Samochody hybrydowe - typy
Samochody hybrydowe można podzielić na trzy główne typy. W ten sposób kwalifikuje się aktualnie w motoryzacji jednostki hybrydowe i o ile często różnią się w zależności od producenta to spełniają kilka warunków, które sprawiają, że można je razem sklasyfikować. "Najsłabszy" typ to hybrydy MHEV, czy też mild hybrid. Po polsku są to tak zwane miękkie hybrydy. Polegają one zazwyczaj na tym, że silnik elektryczny wraz z niewielką baterią zastępuje dużą część osprzętu silnika i zajmuje się zasilaniem niektórych elementów, przez co zużycie paliwa obniża się o niewielką, zazwyczaj wynoszącą około litra wartość.
Najbardziej popularne hybryd to tak zwane pełne hybrydy. Są one najczęściej określane skrótem HEV, który oznacza Hybrid Eletric Vehicle, co wskazuje jasno, że jest to samochód hybrydowy korzystający z jednostki elektrycznej. Taki typ napędu hybrydowego jest wykorzystywany przede wszystkim przez Toyotę, której Hybrid Synergy Drive to najpopularniejszy napęd hybrydowy na całym świecie, który trafił do kilkunastu milionów aut. Swoje własne, lecz działające podobnie systemy ma też na przykład Ford, bądź Honda.
Pełne hybrydy mogą korzystać z obu silników jednocześnie i bardzo często na niewielkich prędkościach operują jedynie silnikiem elektrycznym. Ponadto na postojach silnik spalinowy jest wyłączony, przez co do powietrza trafia mniej spalin w razie korków, w których wiele aut po prostu stoi w miejscu.
Trzeci typ jest aktualnie na fali, lecz jak wcześniej wspominaliśmy może on zostać za niedługo nieco dotknięty przez nowe wytyczne Unii Europejskiej. Mowa oczywiście o hybrydach PHEV, czyli hybrydach plug-in. Są to typy jednostek, którym najbliżej do samochodów elektrycznych. Posiadają one silnik elektryczny wraz ze sporą baterią, która pozwala na przejechanie zazwyczaj do 50 kilometrów w trybie bezemisyjnym. Można z takiej jednostki korzystać również w sposób hybrydowy lub używać jedynie silnika spalinowego. Hybrydy PHEV zyskują bardzo dużą popularność i swoje auto tego typu posiada nawet Toyota znana z aut HEV.
Samochody hybrydowe - zalety
Samochody hybrydowe posiadają szereg zalet, które sprawiają, że są coraz częściej wybierane, gdy przychodzi do dobrania odpowiedniego napędu w swoim nowym aucie. Często najważniejszym czynnikiem jest oczywiście samo spalanie. W mieście jest ono bardzo niskie i może znajdować się nawet na poziomie 3-4 litrów na 100 kilometrów, co jest świetnym wynikiem. Na trasie oszczędność względem porównywalnej jednostki spalinowej potrafi wynieść około 1-2 litrów na 100 kilometrów, co także pozwala na znaczne oszczędności.
Auta hybrydowe posiadają również szereg rozwiązań, które sprawiają, że odzyskujemy energię włożoną w rozpędzenie auta. Odbywa się to na przykład podczas hamowania. Świetnym zjawiskiem jest również rekuperacja, która pozwala na wyhamowanie samochodu siłą silnika i znaczne oszczędzenie klocków i tarcz hamulcowych. Hybrydy ponadto są ciche i często mają nieco większe przywileje niż inne samochody, gdyż mogą one wjeżdżać do stref czystego transportu, czy też parkować na specjalnie wyznaczonych miejscach.
Samochody hybrydowe - wady
Na świecie nie ma oczywiście rzeczy idealnych i tak też jest z hybrydami. Ich największy problem to waga i cena. Te dwa parametry są na wyższym poziomie niż auto spalinowe, gdyż technologia hybrydowa sprawia, że w aucie musi znaleźć się ciężka i kosztowna bateria. Dodatkowo często sprawia to, że bagażnik jest mniejszy niż w spalinowym odpowiedniku. Hybrydy są również narażone na szybką utratę wartości, a wszelkie naprawy potrafią być bardzo kosztowne. Sporym minusem są również kwestie ekologiczne związane z tworzeniem baterii.