Warszawa wprowadzi strefę czystego transportu?
7 grudnia 2021 roku prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację Ustawy z dnia 11 stycznia 2018 roku o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Wprowadziła ona między innymi przepisy regulujące to, jak miałyby działać strefy czystego transportu w naszym kraju. Nieco ponad rok po oficjalnym podpisaniu tego projektu wygląda na to, że już niebawem doczekamy się tego typu stref w naszym kraju. Do Krakowa i Wrocławia, gdzie przedstawiono projekty uchwał, dołącza nasza stolica. W Warszawie ruszają bowiem konsultacje społeczne dotyczące wprowadzenia tam strefy czystego transportu.
Czym jest strefa czystego transportu i co mówi o niej prawo?
Wszelkie najważniejsze informacje prawne na temat stref czystego transportu w naszym kraju pochodzą z ustawy z dnia 11 stycznia 2018 roku o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Dokładniej mówi o tym artykuł 39 z rozdziału trzeciego. Artykuł ten brzmi następująco: „W celu ograniczenia negatywnego oddziaływania emisji zanieczyszczeń z transportu na zdrowie ludzi i środowisko na terenie gminy można ustanowić strefę czystego transportu obejmującą drogi, których zarządcą jest gmina, do której zakazuje się wjazdu pojazdów samochodowych w rozumieniu art.2 pkt 33 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym”.
We wspomnianej wyżej ustawie wspomniano również o wyjątkach wśród pojazdów, takich jak samochody elektryczne, napędzane wodorem, gazem ziemnym, pojazdach służb, zarządów dróg, Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, urzędów morskich realizujących zadania w pasie technicznym i ochronnym wybrzeża, oraz w portach i przystaniach morskich, posiadających oznaczenie, którymi poruszają się osoby niepełnosprawne, GIOŚ inne niż wykorzystywane wyłącznie do przewozu osób, autobusy zeroemisyjne, autobusy szkolne oraz używane we flocie obsługującej Kancelarię Prezesa Rady Ministrów.
Ponadto w ramach ustawy z dnia 11 stycznia 2018 stycznia określone są też maksymalne opłaty za wjazd do takiej strefy. Wynosi ona dokładnie 2,50 zł za godzinę, gdy mowa o opłacie jednorazowej. Przewidziano również opłatę abonamentową. W jej wypadku limit to 500 złotych za jeden miesiąc.
Plany Warszawy dotyczące wprowadzenia strefy czystego transportu
Urząd miasta przedstawił projekt uchwały zakładającej wprowadzenie strefy czystego transportu. Miałaby ona obejmować dzielnicę Śródmieście, a także część Woli, Ochoty, Grochowa, Saskiej Kępy, a także Pragi Północ. Dokładne granice mają być wyznaczone przez al. Prymasa Tysiąclecia od Alej Jerozolimskich do linii kolejowej nr 20, przez linię kolejową nr 501, nr 9, nr 7, następnie przez ulicę Wiatraczną do Alei Stanów Zjednoczonych, Mostu Łazienkowskiego, alei Armii Ludowej, ulicy Wawelskiej, ulicy Kopińskiej, ul. ppłk. M. Sokołowskiego „Grzymały”, a następnie wzdłuż Al. Jerozolimskich do połączenia z al. Prymasa Tysiąclecia. Wymienione ulice nie wliczają się do strefy czystego transportu. Ostateczny kształt granic strefy może jednak ulec zmianie po zakończeniu konsultacji społecznych.
Urząd miasta planuje ponadto stopniowe zaostrzanie tego, jakie pojazdy będą mogły wjeżdżać do SCT. Na samym początku będą mogły wjeżdżać auta benzynowe i LPG spełniające normy Euro 2, a także diesle spełniające normy Euro 4. Kolejne etapy będą zaostrzać te regulacje o jeden poziom. Etap 2 zakłada więc możliwość wjazdu tylko dla pojazdów Euro 3 lub nowszych (benzyna/LPG) oraz Euro 5 i nowszych (diesle), Etap 3 to już regulacje Euro 4 oraz Euro 6, kolejny etap zakłada samochody Euro 5 oraz Euro 6dT, a ostatni etap planowany na 2032 rok wprowadzi zakaz wjazdu dla aut niespełniających norm Euro 6 (benzyna/LPG), a także Euro 6d (diesle). Moment wprowadzenia etapów może ulec zmianie po zakończeniu konsultacje.
Jak mieszkańcy Warszawy reagują na plany wprowadzenia SCT?
Wydawać by się mogło, że mieszkańcy Warszawy nie będą zadowoleni z wprowadzenia strefy czystego transportu w centrum stolicy oraz ościennych dzielnicach. Reakcje mieszkańców są jednak zupełnie inne, o czym powiedział nam Grzegorz Dzięgielewski z firmy Profeina.
„W wykonanych przez nas badaniach, przeprowadzonych latem 2022 roku ponad 66% osób była za wprowadzeniem stref czystego transportu w Polsce. Największe poparcie dla takiego ruchu wyraziły osoby młode oraz seniorzy. Najniższe, lecz wciąż wysokie poparcie występuje wśród rodziców dzieci w wieku szkolnym oraz osób codziennie podróżujących do pracy”.
Od tych badań minął pewien czas, lecz najnowsze wykazują, że nie pokazały one błędnego obrazu. W grudniu 2022 roku podobne badanie przeprowadziła bowiem agencja Lata Dwudzieste wraz z Fundacją Promocji Pojazdów Elektrycznych. Wykazały one, że 87% badanych Warszawiaków uważa, że miasto powinno zająć się jakością powietrza w Warszawie.
Ponadto aż 76% badanych Warszawiaków stwierdziło, że władze miasta powinny wprowadzić Strefę Czystego Transportu. Po reakcjach mieszkańców naszej stolicy widać więc, że taki obszar jest w rzeczywistości potrzebny i jego powstanie może mieć pozytywny wpływ na jakość powietrza w stolicy, a w szczególności na obniżenie emisji szkodliwych tlenków azotu, a także pyłów PM, które z racji na mikroskopijne rozmiary mogą wnikać w płuca i mieć bardzo negatywny wpływ na nasze zdrowie.