Co to jest DPF?
Właściciele pojazdów z silnikami wysokoprężnymi lub osoby przymierzające się do zakupu samochodów napędzanych przez tego typu jednostki zapewne niejednokrotnie spotkali się z określeniem DPF, lub nazwą filtr DPF. Co do dokładnie jest, jak działa i dlaczego jest stosowany w motoryzacji?
Czym jest DPF?
DPF to skrót używany do określenia rodzaju filtra, który został wprowadzony w celu znacznej redukcji emisji cząstek stałych. W Polsce nazywany jest filtrem cząstek, z kolei jego nazwa angielska do diesel particulate filter i to właśnie od niej pochodzi ten powszechnie używany skrót. Istnieje też jego odmiana stosowana w najnowszych autach z jednostkami napędzanymi benzyną. Wówczas stosowany jest filtr GPF, czyli z angielskiego gasoline particulate filter.
Filtr opiera się na porowatych ściankach, które są wykonywane ze specjalnego metalu bądź materiału ceramicznego. Ich wydajność to aż od 85 do nawet 100% dlatego zostały one wybrane jako rozwiązanie problemu emisji spalin gdy wprowadzono nowe normy. Powierzchnia właściwa filtra zbiera cząstki stałe, w tym głównie sadzę, czyli niespalony węgiel. Dodatkowo na sadzy zaadsorbowane są inne substancje takie jak tlenki metali, czy też węglowodory aromatyczne.
Kiedy rozpoczęto stosowanie filtra DPF?
Cząstki stałe w przeszłości były ogromnym problemem gdy mowa o samochodach z silnikami wysokoprężnymi. Emitują one bardzo dużo tych związków czego efektem jest między innymi ten niesławny czarny dym wydobywający się z rur wydechowych tego typu pojazdów. Spowodowało to między innymi wzrost wszelkiego rodzaju zachorowań między innymi na raka, ale też na choroby układu oddechowego oraz krwionośnego. Unia Europejska postanowiła z tym zawalczyć poprzez wprowadzenie nowej normy emisji spalin Euro 4. Ograniczyła ona emisję cząstek stałych aż o połowę.
Tak naprawdę filtry DPF były wykorzystywane już wcześniej. Ten proceder rozpoczęli Francuzi jeszcze w latach 90. XX wieku, gdy w swoich jednostkach z rodziny HDi oferowali oni FAP, czyli tak naprawdę filtr DPF, gdyż FAP to skrót od filtre à particules, francuskiej nazwy na filtr cząstek stałych. Inni producenci do wykorzystania filtra DPF zostali po prostu zmuszeni przez wcześniej wspomniane normy emisji spalin Euro 4 wprowadzone w 2005 roku. Ci, którym udało się znaleźć rozwiązanie wyboru nie mieli już cztery lata później, w 2009 roku przy wprowadzeniu norm Euro 5.
Czy filtr DPF jest obowiązkowy?
Tak czysto teoretycznie nie ma żadnego obowiązku korzystania z filtra DPF. Nie można jednak zapominać o tym, że samochód musi spełniać ustalone przez organy państwowe normy emisji spalin. Wyłączenie lub usunięcie filtra DPF może więc sprawić, iż czeka nas kara. W naszym kraju wykrywanie takiego występku nie jest co prawda zbyt częste, lecz wciąż zdarza się dlatego nie warto ryzykować, a przede wszystkim po prostu zatruwać środowiska.
Jeszcze bardziej rygorystycznie na brak filtra DPF patrzy się w innych krajach Unii Europejskiej czy też w Wielkiej Brytanii, gdzie kary są naprawdę ogromne i sięgają nawet kilku tysięcy euro bądź funtów. Ponadto w takich państwach istnieje znacznie więcej sposobów na sprawdzenie przez funkcjonariuszy nas kontrolujących czy auto posiada takowy filtr.
Jakie problemy generuje filtr DPF?
Filtr DPF o ile znacząco pomógł z problemem zanieczyszczonych miast tak ma niezbyt dobry wpływ na portfele i nerwy kierowców nowych aut z silnikami wysokoprężnymi. Filtr DPF musi bowiem w pewien sposób się oczyszczać. Sadza, która osiada na powierzchni filtra do wypalenie potrzebuje bowiem temperatury aż 600 stopni. To powoduje, że regularnie musi być wypalany. Gdy tak się nie stanie to może się zapchać.
Aby wypalić filtr najczęściej trzeba udać się poza miasto i poruszać się z właściwą prędkością bez zmiany biegu i przy średnich obrotach silnika. W ten sposób można doprowadzić do tak zwanego wypalenia filtra, dzięki czemu dalej może on być w pełni skuteczny, lecz pochłania to paliwo. Gorsze są jednak skutki przerwania takiego procesu. Powoduje to bowiem dostanie się paliwa do oleju, co znacząco pogarsza jego jakość i przyspiesza zużycie jednostki napędowej i jej podzespołów.
